ارزیابی اثرات محیط‏زیستی بهره برداری حاصل از قطع درختان بر روی توده باقیمانده (مطالعه موردی: جنگل خیرود)

هدف عملیات جنگل، اجرای طرح ها و عملیاتی است که از نظر فنی و تکنیکی امکان پذیر، از لحاظ اقتصادی مناسب رشد و ترقی، از نظر محیط زیستی سالم و کم خطر و از نظر حقوقی قابل قبول باشد. با توجه به اعمال شیوه جنگل داری نزدیک به طبیعت برای مدیریت جنگل های شمال و پراکندگی برداشت در این شیوه، کاهش آسیب های وارده به توده سرپا و زادآوری، اهمیت بیشتری پیدا می کند. این تحقیق برای ارزیابی زیر مؤلفه قطع درخت در پارسل 221 از بخش نم خانه جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شد. اهداف این تحقیق، عبارت از تعیین میزان خسارت های وارده به توده سرپا و تجدید حیات جنگل می باشد. به منظور بررسی مقدار خسارت به توده سرپا در حفره های قطع، از روش آمار برداری صددرصد استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی پلات دایره ای شکل در حفره های قطع نشان داد: %2/1 از درختان موجود در پلات ها بر اثر عملیات قطع متحمل خسارت شدند. %73 از درختان خسارت دیده در پلات های قطع را گونه راش، %25 ممرز و %2 گونه هایی مانند افرا، بلوط، و توسکا تشکیل داد. ضمن این که بیشترین خسارت متوجه درختان با قطر برابر سینه کمتر از 40 سانتی‏متر است. بررسی حاضر نشان داد که مقدار خسارت به نهال ها کمتر از سایر گروه های زادآوری (شل و خال) است. بررسی زخم های ایجاد شده بر روی تنه درختان باقیمانده در حفره های قطع نیز نشان داد که این زخم ها بیشتر در ارتفاع کمتر از 2 متری تنه درخت حضور دارند. همچنین زخم های مذکور اغلب سطحی هستند، یعنی به کامبیوم خسارتی وارد نشده است. آموزش کارگران بهره برداری و اکیپ قطع و تبدیل، از عوامل تأثیرگذار در جلوگیری و کاهش خسارت های ناشی از بهره برداری هستند. صدمه به توده باقیمانده بر اثر عملیات قطع در جنگل آمیخته ناهمسال باتوجه به عوامل مختلف مؤثر بر صدمه به توده بررسی شد. قطع درختان در توده جنگلی به صورت هدایت شده و استفاده از ابزارهای کمکی مثل گوه می تواند در کاهش صدمه به توده باقیمانده مؤثر باشد.